Beeld: ©Hollandse Hoogte

Nieuwsbrief Antibioticaresistentie 18

Antibioticaresistentie vormt wereldwijd een dreiging voor de gezondheid. Want door resistente bacteriën worden ziekten die nu eenvoudig te genezen zijn weer levensgevaarlijk. Samen met professionals in de zorg, veehouderij, voeding en milieu ondernemen de ministeries van VWS, EZ en I&M actie. Hun integrale ‘One Health’-aanpak omvat zorgvuldig antibioticagebruik, betere monitoring en toezicht, onderzoek naar nieuwe middelen en alternatieven, infectiepreventie en communicatie. De nieuwsbrief Antibioticaresistentie houdt u op de hoogte van de voortgang.

Antibioticaresistentie in verpleeghuizen niet hoger dan in rest van Nederland

In 2018 deed het RIVM – in opdracht van het ministerie van VWS – onderzoek naar resistente bacteriën in verpleeghuizen. Hoe vaak komen ze daar voor? De uitkomsten van het onderzoek zijn in zekere zin geruststellend: het gemiddelde percentage bewoners met ESBL producerende bacteriën is niet hoger dan in de Nederlandse bevolking. CPE producerende bacteriën werden helemaal niet gevonden. Toch is blijvende aandacht voor goede hygiënemaatregelen en verstandig gebruik van antibiotica broodnodig. Want de komende jaren neemt de problematiek rondom antibioticaresistentie naar verwachting verder toe. Een interview met Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM.

Interview: Antibioticaresistentie in verpleeghuizen niet hoger dan in rest van Nederland

Ministeriële conferentie in Noordwijk een succes

Op initiatief van Nederland en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kwamen op 19 en 20 juni in Noordwijk ruim 200 vertegenwoordigers uit ongeveer 40 landen en vertegenwoordigers van de WHO, de Werelddierenwelzijnsorganisatie (OIE), de Wereldvoedselorganisatie (FAO), de EU, de OESO en de Wereldbank bij elkaar. Het doel: de bestrijding van antibioticaresistentie wereldwijd meer prioriteit geven. Want antibioticaresistentie is een mondiaal probleem en eist jaarlijks honderdduizenden slachtoffers. Nederland stimuleert landen om intensiever samen te werken. Zelf gaat Nederland nauw samenwerken met Indonesië. Daarnaast draagt de regering 5 miljoen dollar bij aan een nieuw fonds om wereldwijd antibioticaresistentie tegen te gaan.

Ministeriële conferentie: mondiale strijd tegen antibioticaresistentie versnelling hoger

Country-to-country visit: Italië bezoekt Nederland

Nederland neemt deel aan de European Union Joint Action on Antimicrobial Resistance and Healthcare-Associated Infections (EU-JAMRAI). Dit project bestaat uit verschillende werkpakketten, Nederland is trekker van pakket 5. Collegiale toetsing tussen landen staat daarin centraal, om de implementatie van de nationale actieplannen te stimuleren. Van 1 tot 4 juli bezocht een Italiaanse delegatie Nederland. Ze kregen uitleg over het Nederlandse zorgsysteem, de rol van de inspectie en de SWAB (Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid). Daarnaast brachten ze een bezoek aan het HagaZiekenhuis in Den Haag, het RIVM, een boerderij in Woerden en het Wageningen Bioveterinary Research in Lelystad. De Italiaanse delegatie was onder de indruk. En ging met veel bruikbare informatie terug naar huis.

Nederlandse Labcodeset beschikbaar

Laboratoria kunnen informatie sneller en beter delen wanneer de codering eenduidig is. Daarom hebben de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM), het Nationaal ICT instituut in de Zorg (Nictiz) en het RIVM samen met een aantal laboratoria een gestandaardiseerde labcodelijst ontwikkeld: de Nederlandse Labcodeset. De Nederlandse Labcodeset bevat laboratoriumcodes voor de digitale uitwisseling van gegevens tussen laboratoriumspecialisten, zorgverleners en onderzoekers van instellingen voor de volksgezondheid. Antibioticaresistentie is het eerste onderdeel dat structureel gebruikmaakt van de Nederlandse Labcodeset.

Eenheid van Taal in antibioticaresistentie - RIVM.nl

Verantwoord gebruik van antibiotica in gezelschapsdierenpraktijken

Nascholing voor dierenartsen, een informatiefolder voor diereigenaren en individuele feedback per praktijk: met subsidie van ZonMw is een Antimicrobial Stewardship Programma (ASP) voor gezelschapsdierenpraktijken ontwikkeld. Maar liefst 44 praktijken deden mee. Hun antibioticagebruik daalde significant. De deelnemers geven aan bewuster om te gaan met antibiotica. Het project ASP krijgt nu een verspreidings- en implementatie-impuls. Daarmee wordt een onlinetraining voor dierenartsen gemaakt. De training komt ook als (keuze)module in de Master Gezelschapsdieren voor studenten diergeneeskunde.

Implementatie in de volle breedte van antimicrobiële resistentie - ZonMw.nl

Actuele onderzoeksagenda JPIAMR

Het Joint Programming Initiative on Antimicrobial Resistance (JPIAMR) is een internationaal samenwerkingsverband voor onderzoek naar antibioticaresistentie. Onlangs lanceerde JPIAMR een vernieuwde strategische onderzoeks- en innovatieagenda. Deze agenda is een handvat voor zorgprofessionals, onderzoekers, beleidsmakers, media en opleiders wereldwijd. Nederland is, via ZonMw, een van de 27 leden van JPIAMR.

Vernieuwde strategische onderzoeks- en innovatieagenda voor antimicrobiële resistentie - ZonMw.nl

Internationale aanpak antibioticaresistentie verder brengen

Op 28 en 29 mei 2019 bezocht minister Bruno Bruins de World Health Assembly van de Wereldgezondheidsorganisatie in Genève. Naast bewegen en een gezonde leefstijl stond ook antibioticaresistentie op de agenda. Bruno Bruins sprak met een aantal landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada, Groot-Brittannië, Duitsland, Brazilië en Indonesië, over hoe ze de internationale aanpak verder kunnen brengen.

Bekijk het filmpje met minister Bruno Bruins op Twitter

Subsidieoproep antibioticaresistentie en hergebruik data

De laatste subsidieronde van het ZonMw-onderzoeksprogramma Antibiotica Resistentie is opengesteld. ZonMw daagt onderzoekers uit bestaande data te hergebruiken om de last van antibioticaresistentie te verlagen. Implementatie van bestaande kennis en het toepassen van FAIR-principles spelen een belangrijke rol. FAIR staat voor Findable, Accessible, Interoperable en Reusable. Onderzoekers kunnen tot 10 september 2019 projectvoorstellen indienen. Op 17 juli organiseert ZonMw een informatiebijeenkomst voor alle geïnteresseerden.

Subsidieoproep over antibioticaresistentie en hergebruik data opengesteld - ZonMw.nl

HANDSOME: handhygiëne in verpleeghuizen

Goede handhygiëne in verpleeghuizen is ontzettend belangrijk. Want daarmee kunnen zorgmedewerkers infectieziektes deels voorkomen. Erasmus MC en GGD Rotterdam-Rijnmond ontwikkelden samen een succesvolle methode om de handhygiëne in het verpleeghuis te verbeteren: HANDSOME. In verpleeghuizen die het HANDSOME-lespakket afrondden, ging de naleving van goede handhygiëne aanzienlijk omhoog. Ook bleef deze naleving op lange termijn aanwezig. U kunt alle materialen van HANDSOME, inclusief een uitgebreide handleiding, gratis downloaden.

Handsome: handhygiëne in verpleeghuizen - Zorgvoorbeter.nl

Survey: internationaal informatie-overzicht

JPIAMR, VALUE-Dx en ZonMw nodigen u uit om voor 1 september 2019 een survey in te vullen. Daarmee draagt u bij aan een internationaal overzicht van biologische collecties, databases, en onderzoekinfrastructuren die relevant zijn voor het antibioticaresistentie-onderzoeksveld. Dit overzicht dicht de huidige informatielacune: alle informatie over antibioticaresistentie, de middelen en de diensten zijn voortaan op één plek te vinden en te raadplegen.

Vul de survey in

Contribute to international overview AMR databases - ZonMw.nl

Antibioticaresistentie voor dummies

Antibioticaresistentie krijgt steeds meer aandacht. Dat is ook hard nodig. In deze rubriek vindt u steeds een opvallende, boeiende, spannende, toegankelijke, grappige of originele uiting over antibioticaresistentie. The New York Times maakte een verrassend filmpje: We’re Losing the War Against Bacteria, Here’s Why.

Bekijk het filmpje op YouTube

Blijf op de hoogte

Wilt u meer weten over (de aanpak van) antibioticaresistentie? Informatie over het onderwerp vindt u op Rijksoverheid.nl. Bent u benieuwd naar de voortgang van de ‘One health’-aanpak van antibioticaresistentie? Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief. De nieuwsbrief Antibioticaresistentie verschijnt 6 keer per jaar.

Colofon

Voor de aanpak van antibioticaresistentie werken de ministeries van VWS, EZ en I&M samen met partners uit de sectoren zorg, dieren, voedselveiligheid en milieu, in binnen- en buitenland. Heeft u vragen? Stuur een e-mail.