Rapport Commissie onafhankelijke deskundigen verschenen
Op 8 juli 2021 is het rapport van de commissie van onafhankelijke deskundigen over afstand en adoptie verschenen. De voorzitter professor Catrin Finkenauer heeft dat op 8 juli aangeboden aan minister Dekker voor Rechtsbescherming. Het rapport vindt u hier: Afstand en adoptie: vertrouwen is mensenwerk | Rapport | Rijksoverheid.nl
Wat gebeurt er met het rapport?
De minister heeft het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd. Hij schrijft in zijn brief aan de Tweede Kamer dat de reflecties van de Commissie over de start van het onderzoek en het Aanmeldpunt belangrijke lessen bieden voor de toekomst. De minister heeft met de belangenorganisaties, waarmee hij eerder in gesprek is gegaan, afgesproken het rapport van de Commissie te bespreken, voordat hij een beslissing neemt over hoe verder te gaan met de herstelprocedure en het onderzoek. Dat gaat deze zomer gebeuren.
Waarom is dit rapport gemaakt?
De Tweede Kamer had om het rapport gevraagd. De Commissie is gevraagd de herstelprocedure te beoordelen, die het ministerie heeft opgesteld na de fouten die gemaakt zijn bij de inrichting van het aanmeldpunt van het onderzoek naar afstand en adoptie. De Commissie is ook gevraagd om advies te geven over hoe het vertrouwen in de overheid kan worden hersteld.
Wat staat er in het rapport van de Commissie?
- De Commissie maakt duidelijk hoeveel leed er is en hoe laag het vertrouwen is bij afstandsmoeders, volwassen afstandskinderen en geadopteerden in het handelen van de overheid.
- De Commissie bespreekt uitvoerig de fouten die zijn gemaakt rondom het Aanmeldpunt. De Commissie herkent de goede intenties bij de inrichting van het aanmeldpunt, maar vindt dat voor het herwinnen van het vertrouwen meer nodig is.
- Luisteren, sensitiviteit, nakomen van afspraken, transparantie en voorspelbaarheid zijn daarbij cruciaal. De Commissie vindt dat dit nu de focus van alle betrokkenen moet zijn.
- De Commissie schetst een aantal scenario’s voor het voortzetten van het onderzoek en de herstelprocedure en laat het aan de Minister om daar een weloverwogen keuze uit te maken.
Rapport Auditdienst Rijk
Het ministerie heeft ook de Auditdienst Rijk gevraagd naar de herstelprocedure te kijken. De Auditdienst heeft onderzocht of de rechten van de aanmelders voor het onderzoek goed zijn beschermd. De Commissie heeft daar ook naar gekeken. Zij geeft aan dat aan elke procedure risico’s zijn verbonden en dat de aanmelders verschillende behoeftes hebben. Lees hier het rapport van de Auditdienst Rijk en de reactie van het ministerie op het rapport.
Inrichting herstelprocedure
- De Commissie geeft een aantal scenario’s aan voor de inrichting van de herstelprocedure:
- Afronden van het onderzoek na uitvoeren van de herstelprocedure, zoals voorgenomen;
- Uitvoeren van de herstelprocedure, plus het onderzoek uitbreiden met alle gespreksverslagen;
- Uitvoeren van de herstelprocedure, plus het onderzoek uitbreiden door iedereen die dat wil te interviewen;
- Een nieuw onderzoek beginnen.
De minister gaat zich hierop beraden en zal ook de belangenorganisaties daarbij bevragen.
Hoe we verder gaan
Dat betekent dat we op dit moment nog niets kunnen zeggen over de start van de herstelprocedure en wanneer het onderzoek wordt afgerond. We vinden het heel erg vervelend dat we niet meer duidelijkheid kunnen geven en realiseren ons dat de afronding van het onderzoek erg lang op zich laat wachten. In de tussentijd wil het projectteam graag in contact blijven over andere zaken met iedereen die betrokken is bij binnenlandse afstand en adoptie, zoals over het levend houden van de geschiedenis en verwachtingen over erkenning. We zullen daar deze zomer voor gebruiken.