1e Staat van Groningen en Noord-Drenthe naar de Eerste en Tweede Kamer
Op 15 april is voor het eerst de Staat van Groningen en Noord-Drenthe gepresenteerd. Hiermee komt het kabinet een belofte na die na de parlementaire enquête over de gaswinning is gedaan. De komende 30 jaar zal een onafhankelijke partij elk jaar rapporteren over de voortgang van het herstel en de resultaten van de investeringen in de regio.
De Staat van Groningen en Noord-Drenthe is bedoeld voor iedereen die wil weten hoe het met de regio gaat, 2 jaar nadat het kabinet met ‘Nij Begun’ reageerde op de conclusies van de parlementaire enquêtecommissie. De onderzoekers van CMO Stamm, KplusV en Aletta Advies hebben van de Staat een toegankelijk magazine gemaakt, waarin ze beschrijven hoe het gaat met de regio. De onderzoekers presenteerden de Staat van Groningen en Noord-Drenthe tijdens een bijeenkomst in Delfzijl.
Staatssecretaris Herstel Groningen Van Marum: “Ik vind het heel mooi dat we nu voor het eerst de Staat van Groningen en Noord-Drenthe hebben. Hiermee gaan we jaarlijks de voortgang van onze generatielange inzet in de regio monitoren. Op die manier kunnen we, als dat nodig is, ons beleid bijsturen. De Staat van Groningen en Noord-Drenthe gaat nu nog vooral over de schadeafhandeling en versterking. Maar we zijn ook bezig om de ereschuld aan de regio in te lossen. Voor verduurzaming, sociaal herstel en economische ontwikkeling stellen we, naast de reguliere Rijksmiddelen, 30 jaar lang € 250 miljoen per jaar beschikbaar uit Nij Begun. Die investeringen moeten verschil gaan maken. In volgende edities van de Staat wil ik ook kunnen laten zien hoe het gaat met de ontwikkeling van de werkgelegenheid, de gelijke kansen voor kinderen en jongeren en de sociale leefbaarheid voor onze wijken en dorpen.”
Inhoud van het onderzoek
In 2025 ligt de nadruk op de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie. De Staat van Groningen bevat:
- een rapportage over de resultaten van het schadeherstel;
- een rapportage over de voortgang van de versterking;
- een overzicht van in 2024 uitgekomen publicaties en onderzoeken over de ontwikkelingen in Groningen en Noord-Drenthe;
- een beschrijving van de stand van zaken van de volgende pijlers uit de kabinetsaanpak ‘Nij Begun’:
- verduurzaming door isolatie;
- welzijn en sociaal herstel;
- economische ontwikkeling;
- een weergave van de gesprekken die de onderzoekers hebben gevoerd met organisaties en bewoners, als illustratie bij de kwantitatieve trends.
Omdat het beleid op verduurzaming, welzijn en economische ontwikkeling in 2024 nog werd uitgewerkt, zijn de effecten hiervan op de brede welvaart en de verduurzamingsopgave in de regio nog niet te zien. Dit voegen we de komende jaren aan de Staat toe, om de beoogde doelen te kunnen monitoren. Inmiddels zijn de sociale en economische agenda’s gepresenteerd. Bewoners kunnen vanaf de zomer subsidie aanvragen voor isolatiemaatregelen. Vanaf 2026 rapporteert de Staat daarom ook uitgebreid over deze onderwerpen.
Vervolg
Het kabinet werkt aan een voorstel voor de Wet Groningen waarmee het laten publiceren van de Staat van Groningen en Noord-Drenthe een wettelijke verplichting wordt. De komende 8 weken volgen gesprekken met onder andere bewoners, maatschappelijke organisaties en bestuurders. Daarna volgt de kabinetsreactie op de Staat.