Indiening tweede betaalverzoek Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan
De ministerraad heeft op voorstel van minister Heinen van Financiën ingestemd met de indiening van het tweede betaalverzoek voor het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan bij de Europese Commissie. Hiermee maakt Nederland aanspraak op € 1,2 mld. van de voor Nederland gereserveerde € 5,4 mld. van de Europese Herstel- en Veerkrachtfaciliteit. Deze faciliteit is opgericht tijdens de coronacrisis en helpt lidstaten bij het herstel en vergroten van de veerkracht van hun economie. Het eerste betaalverzoek, ter waarde van € 1,3 mld., is in september officieel goedgekeurd door de Europese Commissie en uitbetaald aan Nederland.
Mijlpalen en doelstellingen
Om het gereserveerde geld uit de Europese Herstel- en Veerkrachtfaciliteit te ontvangen heeft Nederland afspraken gemaakt over te behalen mijlpalen en doelstellingen. Deze zijn onderdeel van het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan. Het geld uit dit plan is bedoeld om bij te dragen aan verbeteringen op het gebied van o.a. digitalisering, betaalbare woningen, onderwijs en zorg. Voor het tweede betaalverzoek gaat dit bijvoorbeeld om het beschikbaar stellen van een structureel budget voor bij- en omscholing van werklozen met een zwakke arbeidspositie. Ook hebben ruim vijftig ziekenhuizen middelen ontvangen om hun IC-capaciteit uit te breiden door personeel op te leiden en extra IC-bedden te plaatsen en is innovatie in de biowetenschappen en gezondheidszorg gestimuleerd. Daarnaast zijn overeenkomsten gesloten tussen provincies en gemeenten over het aantal nieuw te realiseren woningen en zijn compensaties toegekend voor de beëindiging van 277 varkenshouderijen. Ook is ingezet op digitalisering in de infrastructuur: ProRail heeft verdere voorbereidingen getroffen voor het creëren van een toekomstbestendig en digitaal treinbeveiligingssysteem, en Rijkswaterstaat heeft meer dan 150 intelligente wegkantstations geplaatst om de verkeersdoorstroming te verbeteren.
Beoordeling Europese Commissie
De Europese Commissie heeft nu twee maanden de tijd om het betaalverzoek te beoordelen. Zij beoordelen of de mijlpalen en doelstellingen ook daadwerkelijk zijn behaald en of is aangetoond dat de middelen rechtmatig zijn besteed.
Wijziging van het Herstel- en Veerkrachtplan
Om het resterende geld binnen te brengen is Nederland voornemens om nog drie betaalverzoeken in te dienen. Om dit te kunnen doen, is Nederland op dit moment bezig met de voorbereiding van een wijzigingsverzoek. Lidstaten kunnen, onder specifieke voorwaarden, hun plannen wijzigen. Bijvoorbeeld om administratieve fouten te corrigeren of administratieve lasten te verminderen. Ook kunnen ze wijzigen wanneer beter passende alternatieven zich aandoen of wanneer maatregelen niet langer (tijdig) haalbaar zijn vanwege omstandigheden waarop de lidstaat geen invloed heeft. Denk hierbij aan inflatie of arbeidstekorten.
Nederland zet er op in om passende alternatieven aan te dragen voor (onderdelen van) de maatregelen Luchtvaart in Transitie en het vernieuwen van de IT infrastructuur bij het ministerie van Defensie. Ook worden de mogelijkheden verkend om passende alternatieven aan te dragen voor de hervorming van de energiebelasting en de hervorming van de autobelasting. Daarnaast hebben objectieve omstandigheden ervoor gezorgd dat (delen van) de maatregelen Wind op Zee, Project ZES, European Rail Traffic Management System, Veilige, Slimme en Duurzame Mobiliteit en intelligente wegkantstations niet (tijdig) worden behaald. Ook is de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid voor Zelfstandigen (BAZ) vertraagd vanwege uitdagingen in het wetgevingstraject. Tot slot worden enkele wijzigingen van administratieve aard voorgesteld.