Bijna negentig procent van de gedupeerde ouders heeft de integrale beoordeling doorlopen
Inmiddels heeft 87% van de erkend gedupeerde ouders de integrale beoordeling doorlopen. Dat betekent dat zij met rente het onterecht terugbetaalde bedrag en een emotionele schadeschadevergoeding hebben ontvangen. Zij hebben minimaal € 30.000 ontvangen, zijn hun schulden aangepakt en kunnen gezinnen terecht bij de gemeente voor ondersteuning om hun leven weer op de rit te krijgen. Daarnaast hebben bijna alle kinderen het bedrag van de kindregeling ontvangen. Dat staat in de voortgangsrapportage Hersteloperatie Toeslagen die staatssecretaris Achahbar (Toeslagen en Douane) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Staatssecretaris Achahbar: “Het is mijn inzet ouders en hun kinderen zo snel mogelijk in staat te stellen deze pijnlijke periode af te sluiten. Daar wordt elke dag hard aan gewerkt en ik zie ook duidelijke resultaten. Ik besef ook dat er nog veel gedaan moet worden voordat alle ouders financieel compensatie voor de geleden schade hebben ontvangen. Daarnaast moeten we ook oog hebben voor de emotionele schade die ouders en hun gezinnen hebben opgelopen tijdens de toeslagenaffaire. Het is belangrijk dat we goed kijken wat zij nodig hebben om hun leven echt weer op de rit te krijgen.”
Emotioneel herstel
Uit alle gesprekken met ouders en jongeren komt duidelijk de noodzaak van emotioneel herstel naar voren. De sociale, relationele en psychische problemen die zijn ontstaan kunnen niet met geld worden gecompenseerd. Het is wel belangrijk dat deze aangepakt worden zodat mensen de kracht weer vinden om iets moois van hun leven te maken. Daarom wordt geïnvesteerd in lokale maatschappelijke initiatieven, mentaal welzijn en lotgenotencontact.
Voortgang financieel herstel
Bij UHT hebben 69.049 mensen zich aangemeld als mogelijk gedupeerde. Eind april is bij 99% van hen de eerste toets gedaan, 73% van alle mensen die zich aangemeld hebben heeft de integrale beoordeling doorlopen. Daaronder vallen ook de mensen die na de eerste toets niet erkend zijn als gedupeerde. Van ruim 37.758 ouders is op dit moment vastgesteld dat zij gedupeerde zijn. Vanaf het moment van aanmelding hebben ouders recht op ondersteuning vanuit de gemeente waar zij wonen. Ouders van wie is vastgesteld dat zij gedupeerd zijn, krijgen minimaal 30.000 euro. Daarnaast worden schulden aangepakt en publieke schulden kwijtgescholden. Nagenoeg alle ingediende schulden en/of betalingsachterstanden zijn inmiddels afgewikkeld. Daarbij gaat het om een totaalbedrag van 921 miljoen euro. Bij meer dan 50.000 mensen is de integrale beoordeling nu afgerond. De verwachting is dat in de loop van 2025 alle integrale beoordelingen afgerond zijn.
Aanvullende schade
Daarnaast is er nog een groep ouders die na de integrale beoordeling nog aanvullende schade heeft, bijvoorbeeld omdat zij hun baan zijn verloren of hun huis hebben moeten verkopen. Zij kunnen terecht bij een van de verschillende aanvullende schaderoutes. Het kabinet wil dat in 2027 ook de laatste ouders volledig financieel zijn gecompenseerd.
Bezwaren en dossiers
Op een aantal onderdelen van de hersteloperatie gaat het ondanks verschillende maatregelen nog niet snel genoeg. De afgelopen maanden zijn bijvoorbeeld extra medewerkers ingezet om het verstrekken van de dossiers en het behandelen van bezwaren verder te versnellen. Om de hersteloperatie verder te verbeteren liggen ook een aantal - deels onorthodoxe - maatregelen op tafel. Een van de maatregelen is het schikkingsvoorstel bij bezwaarschriften tegen de integrale beoordeling. Ouders die in bezwaar zijn gegaan ontvangen een vrijwillig schikkingsvoorstel van € 5000,-. Na het intrekken van het bezwaar kan de ouder nog steeds de rest van de procedure doorlopen. Dit voorstel is nu aan de eerste groep van 1000 ouders voorgelegd. Voordat het schikkingsvoorstel breder wordt toegepast, wordt deze geëvalueerd. Hierbij wordt uitdrukkelijk geluisterd naar de ervaringen van ouders.
Brede ondersteuning
Gedupeerde ouders en jongeren moeten een nieuwe start kunnen maken in hun leven. Naast financiële problemen hebben zij vaak ook problemen gekregen op andere terreinen, bijvoorbeeld op het gebied van werk en zorg. Om hen daarbij te helpen kunnen zij terecht bij hun gemeente voor brede ondersteuning. Met de gemeente is afgesproken dat ouders en jongeren binnen acht weken na hun eerste gesprek samen met de gemeente een plan opstellen. Ook worden kaders voor brede ondersteuning duidelijker gemaakt. Deze verbeteringen moeten er toe leiden dat ouders en hun kinderen een nieuwe start kunnen maken, tijdig passend hulp krijgen en dat zij weten welke ondersteuning zij ontvangen.
Maatschappelijk herstel
De toeslagenaffaire wordt vaak genoemd als voorbeeld voor het verloren vertrouwen in de overheid en politiek. Voor gedupeerde ouders én voor alle Nederlanders is het publiekelijk bespreken van het aangedane leed belangrijk voor maatschappelijk herstel. Om deze dialoog te stimuleren worden verschillende maatschappelijke initiatieven ondersteund.