Opnieuw culturele objecten terug naar herkomstland Indonesië

Nederland geeft op verzoek van Indonesië 288 objecten uit de Rijkscollectie terug. Tijdens de koloniale periode zijn deze voorwerpen, die van culturele betekenis zijn voor Indonesië, onterecht naar Nederland meegenomen.

Minister Eppo Bruins (OCW) heeft tot de teruggave besloten. Hij volgt daarmee adviezen op van de Commissie Koloniale Collecties onder voorzitterschap van Lilian Gonçalves-Ho Kang You. De werken bevinden zich op dit moment in de collectie van het Wereldmuseum. Voor deze teruggave is intensief samengewerkt tussen experts en instellingen op het gebied van musea, collecties en onderzoek.

Minister Bruins: “Het is de tweede keer dat we op basis van advies van de Commissie Koloniale Collecties objecten teruggeven die nooit in Nederland hadden moeten zijn. In de koloniale periode is er vaak sprake geweest van roof en andere vormen van onvrijwillig bezitsverlies van cultuurobjecten. Teruggave van deze objecten is materieel rechtsherstel.’”

Dit is de tweede reeks adviezen van de Commissie Koloniale Collecties. In de zomer van 2023 zijn de eerste objecten teruggegeven aan Indonesië en Sri Lanka. Met deze teruggave zet de minister van OCW de ingezette koers voort.

Het gaat om de volgende objecten:

  • Vier hindoe-boeddhistische beelden, te weten beelden van Bhairava, Nandi, Ganesha en Brahma uit Java die in de eerste helft van de 19de eeuw naar Nederland zijn meegenomen.
  • 284 objecten uit de Collectie Puputan Badung. Deze collectie omvat objecten zoals wapens, munten, sieraden en textiel die na een oorlog tegen de vorstendommen Badung en Tabanan op Zuid-Bali in 1906 naar Nederland zijn meegenomen en uiteindelijk in de collectie van het Wereldmuseum zijn opgenomen.

De overdracht aan Indonesië vindt plaats op 20 september in Wereldmuseum Amsterdam, in het bijzijn van de directeur-generaal cultuur van Indonesië, Hilmar Farid, en de Indonesische Repatriasi Commissie.

De Commissie Koloniale Collecties heeft de minister geadviseerd tot teruggave van deze objecten op basis van herkomstonderzoek van het Wereldmuseum, conform het beleid koloniale collecties. Dit advies is tot stand gekomen in nauwe dialoog en samenwerking met de Indonesische Repatriasi Commissie en andere experts. Het laat zien dat de bilaterale betrekkingen tussen Nederland en Indonesië sterk zijn op cultureel gebied.

De Commissie heeft haar adviezen gepubliceerd. Op dit moment werkt de Commissie aan adviezen over verzoeken van Nigeria, Sri Lanka, India en Indonesië.