Prinsjesdag 2024: Ambassades minder gekort, forse bezuiniging op ontwikkelingshulp
Op Prinsjesdag presenteerde het kabinet de Rijksbegroting voor 2025. Voor het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn dit de belangrijkste plannen op het gebied van internationaal beleid, buitenlandse handel en ontwikkelingshulp:
In het kort:
- Het kabinet gaat minder bezuinigen op het ambassadenetwerk. De bezuiniging bedraagt nu 10%, in plaats van de eerder bekend geworden 22%.
- In de begroting wordt de steun aan Oekraïne versterkt met € 252 miljoen voor herstel en humanitaire hulp en € 60 miljoen voor onder meer inzet voor gerechtigheid voor Oekraïne.
- De NAVO-norm van 2% wordt wettelijk verankerd en ook behaald door meer uitgaven aan defensie.
- Het kabinet gaat € 300 miljoen bezuinigen op ontwikkelingshulp.
Buitenlandse Zaken
De begroting van Buitenlandse Zaken bedraagt voor 2025 in totaal bijna € 12,3 miljard. Dit bedrag bestaat uit EU-afdrachten, geld dat wordt besteed aan veiligheid en stabiliteit, aan versterking van de internationale rechtsorde, en voor operationele kosten van het ministerie en de posten.
Minder bezuiniging op het ambassadenetwerk
Het kabinet gaat minder bezuinigen op het ambassadenetwerk dan eerder bekend werd. Er wordt 10% in plaats van 22% bezuinigd op de ambassades en consulaten. Deze posten zijn belangrijk voor Nederland en Nederlanders in het buitenland. Ze zijn er bijvoorbeeld voor Nederlanders die in het buitenland in de problemen komen. Ook openen ze deuren voor Nederlandse bedrijven in het buitenland.
NAVO en de veiligheid van Nederland
Het kabinet gaat een realistisch buitenlandbeleid voeren, dat de belangen van Nederland en Nederlanders dient, onze waarden niet uit het oog verliest en onze vrijheden verdedigt. Ontwikkelingen zowel binnen als buiten Europa kunnen van invloed zijn op die vrijheden en op onze veiligheid. Bijvoorbeeld de Russische oorlog tegen Oekraïne, terrorisme of cyberaanvallen. De NAVO blijft de hoeksteen van de verdediging van Nederlanders en ons grondgebied. Het kabinet gaat daarom voldoen aan de doelstelling van de NAVO om elk jaar minimaal 2% van het bruto binnenlands product te besteden aan defensie.
Nederland organiseert in 2025 de NAVO-top. Tijdens deze top zal het directe belang van de NAVO voor onze veiligheid en welvaart centraal staan.
Blijvende inzet op mensenrechten
Een sterke internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten maken de wereld stabieler, veiliger, vrijer en welvarender. Het kabinet probeert het Mensenrechtenfonds daarom zoveel mogelijk te ontzien in de bezuinigingen, zodat er blijvend kan worden ingezet op gelijke rechten voor vrouwen en meisjes, gelijke rechten voor LHBTIQ+-personen, vrijheid van religie en levensovertuiging, vrijheid van meningsuiting online en offline, en bescherming van mensenrechtenverdedigers en maatschappelijke ruimte. Nederland is in 2025 lid van de VN-Mensenrechtenraad.
Steun aan Oekraïne
De oorlog in Oekraïne is ook van invloed op de veiligheid van Nederland en de rest van Europa. Nederland blijft Oekraïne daarom politiek, militair, financieel en moreel steunen tegen de Russische agressie. Daarnaast speelt Nederland een voortrekkersrol op het gebied van gerechtigheid voor Oekraïne, bijvoorbeeld door gastland te zijn van een claims-mechanisme voor oorlogsschade en zich in te zetten voor de oprichting van een agressietribunaal in Nederland. Ook biedt het kabinet ondersteuning aan maatschappelijke en rechtsstatelijke ontwikkelingen in Oekraïne en wordt er bijgedragen aan humanitaire ontmijning. Hier is in 2025 bijna € 60 miljoen voor vrijgemaakt. Het kabinet steunt Oekraïne met € 252 miljoen voor humanitaire hulp, maar ook voor herstel van belangrijke (energie)infrastructuur. Dit komt naast de Nederlandse militaire steun aan Oekraïne.
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp
Minder geld naar ontwikkelingshulp
Het kabinet bezuinigt volgend jaar € 300 miljoen op ontwikkelingshulp. Voor alle thema’s van de begroting is daardoor minder budget. Het kabinet blijft zich vooral richten op onderwerpen waar Nederland internationaal goed in is, zoals voedselzekerheid, watermanagement en gezondheid.
Ontwikkelingshulp helpt de sociaaleconomische ontwikkeling van arme landen en hun bevolking, maar is volgens het kabinet ook in het belang van Nederland. De hulp kan onze handelspositie versterken, illegale migratie voorkomen en Nederland veilig houden door bij te dragen aan stabiliteit in de landen rondom Europa. Het kabinet wil via partnerschappen afspraken maken met landen over migratie en het tegengaan van mensenhandel en -smokkel.
Minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp heeft in 2025 in totaal bijna € 3,6 miljard te besteden. Ze gebruikt dat geld ook om Nederlandse bedrijven te ondersteunen die internationaal actief zijn. Om deze handel te bevorderen, maakt het kabinet in de miljoenennota bijvoorbeeld € 100 miljoen extra vrij voor financieringsorganisatie Invest International.
Een derde van wat Nederland verdient, komt van handel met het buitenland. Daar zijn 2,4 miljoen banen in ons land mee gemoeid. Het kabinet versterkt de Nederlandse concurrentiepositie, maakt via de Europese Unie afspraken over internationale handel en zet zich in voor handelsverdragen met landen buiten de EU.