Een gelijkwaardigere toegang tot zorg, onbeheersbaar arbeidsmarkttekort afwenden en een gezonder en fitter Nederland

Onze zorg is van onschatbare waarde en staat al lange tijd onder grote druk. Het wordt steeds lastiger voor medewerkers om de groeiende zorgvraag op te vangen. Tegelijkertijd mijden mensen vaak zorg uit angst voor de kosten. Dat is ongewenst. Met het flink verlagen van het eigen risico en het nemen van maatregelen om wachtlijsten in bijvoorbeeld de jeugdzorg en ggz terug te dringen, creëert het kabinet een gelijkwaardigere toegang tot zorg. Je urgentie wordt leidend. We willen dat iedereen, van jong tot oud, in Nederland gezond en fit kan zijn en blijven.

Gelijkwaardigere toegang tot zorg

Met onder andere het flink verlagen van het eigen risico creëert het kabinet een gelijkwaardigere toegang tot zorg. Het eigen risico wordt vanaf 2027 verlaagd naar 165 euro. Voor 2025 en 2026 blijft het eigen risico op 385 euro. De eerste schijf in de inkomstenbelasting wordt verlaagd om lage- en middeninkomens te ondersteunen. Vooruitlopend op de verlaging van het eigen risico is 2,5 miljard euro lastenverlichting voor 2025 en 2026 beschikbaar. Ook gaan patiënten straks minder eigen risico in één keer betalen. Zo betaal je vanaf 2027 in het ziekenhuis nooit meer dan 50 euro eigen risico per behandeling.

Afwenden van een onbeheersbaar arbeidsmarkttekort

De voorbije jaren zijn grote stappen gezet om meer patiënten te helpen per medewerker. Ondanks dat is de verwachting dat we in 2033 een enorm personeelstekort in zorg en welzijn hebben van bijna 200.000 medewerkers. Het is ondenkbaar dat we dit laten gebeuren. Het kabinet wil dit langs drie lijnen aanpakken: binnen vijf jaar de administratietijd halveren naar 20%, de juiste inzet van medewerkers en het vergroten van vakmanschap. Met generatieve kunstmatige intelligentie kan administratietijd in de zorg drastisch naar beneden worden gebracht. Ook wordt gewerkt aan digitalisering, standaardisering, automatisering en het verbeteren van de gegevensuitwisseling met inachtneming van privacy.

Integraal Zorgakkoord concreet maken

De bedoeling van Integraal Zorgakkoord (IZA) wordt concreet gemaakt in de zogeheten beweging naar de voorkant. Het behoud van streekziekenhuizen wordt het uitgangspunt. Afspraken worden gemaakt om de spoedeisende hulp, acute verloskunde en intensive care te bekostigen op basis van een beschikbaarheidsbijdrage zoals gebruikelijk in de ambulancezorg. Samen met meerjarige contracten en het uitvoeren van eenvoudige operaties in streekziekenhuizen en kleinere ziekenhuizen in de stad, wordt het bestaansrecht van streekziekenhuizen versterkt. Zorg en welzijn worden beter vervlochten en het wordt makkelijker gemaakt om een huisartsenpraktijk over te nemen.

Goede zorg en ondersteuning voor onze ouderen

Onze alleroudsten die onze welvaart en samenleving hebben opgebouwd, moeten erop kunnen rekenen dat er zorg en een geschikte woning is als zij zorgafhankelijk worden. We investeren in betere ouderenzorg, meer zorg- en verpleegplekken en 290.000 extra geschikte woningen voor ouderen in 2030. Ook stuurt het kabinet op een halvering van de administratietijd in verpleeghuizen in 2030. Zo laten we zorgmedewerkers zorgen in plaats van dat zij hun kostbare tijd besteden aan administratie. Palliatieve en terminale zorg moeten een vanzelfsprekend onderdeel van de reguliere zorg zijn. Om die reden wordt extra aandacht besteed aan opleidingen, zodat palliatieve zorg onderdeel is van alle basisopleidingen (mbo, hbo en universitair).

Zorg voor jongeren die dit het meest nodig hebben

De druk op de jeugdzorg is te groot, 1 op de 7 kinderen krijgt jeugdzorg. Dat moeten we niet willen en is ook niet houdbaar naar de toekomst. Het antwoord op betere hulp voor kinderen en ouders is niet altijd de jeugdzorg. Soms ben je buiten de zorg het beste geholpen. Jeugdzorg is onvoldoende beschikbaar voor die jongeren die dit het hardst nodig hebben. De uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd heeft daarom hoge prioriteit voor dit kabinet. Met een nieuw wetsvoorstel willen we helder maken waarvoor je bij de jeugdhulp terecht kunt en welke hulp daarvoor beschikbaar is. Zo worden beschikbare tijd en middelen ingezet voor die jongeren die hulp hard nodig hebben. Stevige lokale teams, dichtbij in de wijk, spelen hierbij een belangrijke rol. Om jongeren op tijd de (specialistische) hulp te geven die ze nodig hebben, verplichten we de samenwerking tussen gemeenten en de inkoop van specialistische zorg op regionaal niveau. Deze zorg krijgen jongeren zo dicht mogelijk bij huis. De gesloten jeugdzorg wordt zo snel mogelijk afgebouwd. In plaats hiervan komt er een alternatief aanbod dat zoveel mogelijk lijkt op een leven thuis.

Naar een gezonder, sportiever en fitter Nederland

Een goede (mentale) gezondheid is belangrijk voor iedereen. De komende periode focussen we hierbij speciaal op kinderen en jongeren. Zo werken we aan een gezonde generatie in 2040. Marketing van ongezonde producten gericht op kinderen en jongeren wordt tegengegaan. Verder komt er een actieplan om het gebruik van vapes onder jongeren terug te dringen en komt er een campagne om de consequenties van het kopen en gebruiken van drugs zichtbaar te maken. Het kabinet neemt de zorgen om de gedaalde vaccinatiegraden zeer serieus. Daarom maken we het onder andere makkelijker om vaccinaties te krijgen, met name in wijken en gebieden waar de vaccinatiegraad achterblijft.

Voldoende sporten en bewegen draagt bij aan je fitheid en gezondheid, en helpt je fysiek en mentaal goed te voelen. Onze ambitie is dat iedereen de kans krijgt om te sporten en bewegen, en daarvan te genieten. Om sportverenigingen te helpen zich klaar te maken voor de toekomst, blijft het kabinet investeren in de verduurzaming van sportverenigingen.