Vlucht MH17: Hoorzitting Europees Hof over Nederlandse statenklacht tegen de Russische Federatie
Op 12 juni 2024 buigt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zich over de Nederlandse statenklacht tegen de Russische Federatie over het neerhalen van vlucht MH17. De hoorzitting vindt plaats in Straatsburg. Deze hoorzitting is een volgende stap naar gerechtigheid.
Hierna zal het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) een uitspraak doen over de verantwoordelijkheid van de Russische Federatie voor de dood voor alle inzittenden van vlucht MH17 en het leed dat is geleden en nog altijd wordt geleden door de nabestaanden als gevolg van de acties van de Russische Federatie. Een uitspraak zal naar verwachting nog 1 jaar duren.
Op 25 januari 2023 oordeelde het Europees Hof tijdens de zitting over de ontvankelijkheid van de statenklacht dat de Russische Federatie rechtsmacht uitoefende in het oosten van Oekraïne op het moment van het neerhalen van vlucht MH17. Het Europees Hof is hiermee de eerste internationale rechter die de betrokkenheid van de Russische Federatie heeft bevestigt.
Europees Hof en vlucht MH17
Het EHRM is er om staten aan te spreken op schendingen van mensenrechten. Zowel staten als burgers kunnen klachten indienen. In 2020 diende Nederland bij het Europees Hof een klacht in tegen de Russische Federatie, over de rol van Rusland bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven het oosten van Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om, onder wie 196 Nederlanders.
MH17: Nederlandse klacht tegen Rusland
Nederland stelt dat de Russische Federatie een belangrijke rol heeft gehad in het neerhalen van vlucht MH17. Ook vindt Nederland dat de Russische Federatie niet genoeg eigen onderzoek heeft gedaan, en onvoldoende heeft meegewerkt aan verzoeken om informatie van Nederlandse autoriteiten. Volgens Nederland heeft dit, en het feit dat de Russische Federatie iedere betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 blijft ontkennen, extra leed voor de nabestaanden veroorzaakt. Terwijl er in Rusland zelf geen rechtsmiddelen beschikbaar waren voor de nabestaanden.
De interstatelijke klacht van Nederland wordt gevoegd behandeld met een aantal statenklachten van Oekraïne tegen de Russische Federatie. Die zaken hebben betrekking op handelingen van de Russische Federatie in het oosten van Oekraïne sinds 2014. De laatste zaak die hierbij werd gevoegd is de statenklacht van Oekraïne tegen de Russische Federatie die betrekking heeft op de oorlog in Oekraïne sinds februari 2022.
Een volgende stap naar gerechtigheid
De hoorzitting van 12 juni 2024 over het neerhalen van vlucht MH17 is een belangrijke stap in het komen tot waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor alle slachtoffers en hun nabestaanden. Tijdens de hoorzitting op 12 juni krijgen partijen en interveniënten – waaronder de nabestaanden – de gelegenheid hun zienswijze toe te lichten. Na de hoorzitting wordt niet direct een uitspraak gedaan. Het Europees Hof is tot nu toe voortvarend te werk gegaan, maar een uitspraak zal naar verwachting nog 1 jaar duren.
De zitting vindt woensdag 12 juni 2024 plaats vanaf 9.00 uur bij het EHRM in Straatsburg en is openbaar. Bekijk na afloop een video-opname van de zitting.
