Eerste Kamer stemt in met wetsvoorstel Versterking participatie op decentraal niveau
Met de wet Versterking participatie op decentraal niveau wil het kabinet betrokkenheid van inwoners bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid van hun gemeente, provincie, waterschap of openbaar lichaam in Caribisch Nederland versterken. Ook wordt het uitdaagrecht, als specifieke vorm van participatie, nu wettelijk verankerd. Vandaag stemde de Eerste Kamer in met het voorstel.
Het is belangrijk dat inwoners invloed kunnen uitoefenen op beslissingen die hen aangaan. Met hun ideeën en kennis kunnen zij ervoor zorgen dat besluiten van de overheid beter aansluiten bij hun behoeften. Participatie hoort dan ook bij een sterke en levendige democratie. Gemeenten, provincies, waterschappen en de openbare lichamen Bonaire, Saba en Sint Eustatius hebben op dit moment al een zogenoemde ‘inspraakverordening’. Hierin staan regels voor hoe inwoners en andere belanghebbenden bij de voorbereiding van beleid worden betrokken. Met de nieuwe wet zijn de medeoverheden verplicht een ‘participatieverordening’ op te stellen met heldere kaders voor participatie. Daarin leggen overheden vast hoe inwoners betrokken worden bij de voorbereiding, uitvoering én evaluatie van beleid. Dit zorgt bij zowel inwoners als volksvertegenwoordigers voor duidelijkheid over hoe participatie mogelijk is.
Uitdaagrecht in de wet vastgelegd
Met het uitdaagrecht kunnen inwoners verzoeken om de uitvoering van een taak van de overheid over te nemen, al dan niet met bijhorend budget, omdat zij denken deze taak beter of efficiënter te kunnen uitvoeren. Denk hierbij aan het beheer of onderhoud van een park of buurthuis. Bij gebruik van het uitdaagrecht wordt de betrokkenheid van inwoners en maatschappelijke partijen bij hun directe leefomgeving vergroot. Het biedt daarnaast kansen om de kwaliteit van de uitvoering te verbeteren en kan leiden tot nieuwe vormen van samenwerking en sociale verbinding.
Vervolg
Vandaag stemde de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel. Daarmee is duidelijk dat de wet per 1 januari 2025 van kracht wordt. Vanaf dat moment geldt een overgangstermijn van 2 jaar, waarin decentrale overheden de gelegenheid hebben een participatieverordening op te stellen.
Zie voor het volledige wetsvoorstel: Wet versterking participatie op decentraal niveau (36.210) - Eerste Kamer der Staten-Generaal.