Nieuwe Rode lijst korstmossen

Er is een bijgewerkte Rode lijst korstmossen gepubliceerd. Op deze lijst staan inheemse korstmossen die kwetsbaar zijn of met uitsterven worden bedreigd. Voorbeelden van  korstmossen zijn het kalkhaarschubje, het geelberijpt boomspijkertje en het bleke peperkorst. Alle inheemse korstmossen zijn opnieuw onderzocht en beschreven in de Rode lijst korstmossen.

Korstmossen

Een korstmos is een zogeheten mutualistische symbiose van een schimmel en een alg of met een cyanobacterie, of met beide. Deze samenwerking is bijzonder omdat alle organismen er van profiteren en zich een nieuw organisme vormt: de korstmos. Veel korstmossen groeien traag en zijn vaak als pionier op plaatsen te vinden waar ze niet door zaadplanten worden verdrongen. Korstmossen hebben weinig voedingsstoffen nodig, die ze vaak uit de regen of het stof in de lucht halen. Ook kunnen ze – bijvoorbeeld in geval van uitdroging – lange tijd in een rustfase blijven, en weer actief worden als ze vocht krijgen. Naast dat korstmossen een belangrijke schakel vormen in het ecosysteem kunnen ze ook gebruikt worden als signaal voor de luchtkwaliteit. Veel soorten zijn namelijk gevoelig voor te veel ammoniak in de lucht of andere vormen van luchtverontreiniging.

Behoud van wilde dieren en planten

Het Verdrag van Bern over het behoud van wilde dieren en planten en hun natuurlijke leefmilieu in Europa verplicht ons om bijzondere aandacht te besteden aan soorten die van nature in ons land voorkomen en die met uitsterven worden bedreigd of kwetsbaar zijn. Om hier invulling aan te geven stelt Nederland Rode lijsten vast van met uitsterven bedreigde en kwetsbare soorten. Overheden en natuurbeheerders kunnen daar in hun beleid en beschermingsmaatregelen vervolgens rekening mee houden.

Bijgewerkte Rode lijsten korstmossen

Op de Rode lijsten flora en fauna staan verdwenen, ernstig bedreigde, bedreigde, kwetsbare en gevoelige planten en dieren in Nederland, verdeeld over soortgroepen. De lijsten worden ongeveer elke tien jaar geactualiseerd. De vorige lijst over korstmossen dateert van 2011. De Nederlandse lijsten hebben 1950 als ijkpunt.

Van de 727 bekeken soorten korstmossen staan er 389 soorten op de Rode Lijst. Het aantal soorten op de lijst is bijna hetzelfde als in 2011, maar op de nieuwe lijst zijn er wel veel meer soorten in een zwaardere categorie gekomen, met andere woorden ernstiger bedreigd. Vergeleken met de vorige Rode lijst zijn er 52 soorten van de Rode lijst af, 27 soorten zijn verbeterd maar staan nog wel op de Rode lijst, en 66 soorten zijn naar een zwaardere categorie verplaatst.

De belangrijkste oorzaken waarom korstmossen op de Rode lijst komen zijn stikstofneerslag, verlies van habitat en klimaatverandering. Dit onderstreept de noodzaak van maatregelen voor natuurherstel, het terugdringen van stikstofuitstoot en om klimaatverandering tegen te gaan.

Basisrapport en achtergrondinformatie

De bijgewerkte Rode lijst korstmossen is te vinden op Staatscourant. De soortorganisatie Bryologische Lichenologische Werkgroep heeft in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit het basisrapport en voorstel voor de geactualiseerde Rode Lijst opgesteld. Het basisrapport met achtergrondinformatie over de gebruikte methode, data en de soorten is te vinden op de website de soortorganisatie Bryologische Lichenologische Werkgroep