Handboek integriteit beschikbaar voor gemeenten, provincies en waterschappen
Ambtenaren, bestuurders en volksvertegenwoordigers werken voor onze samenleving in het algemeen belang. Integriteit is daarbij een onmisbaar fundament. Om integer te kunnen handelen, is naast het eigen moreel kompas ook kennis nodig over het (juridische) kader dat geldt voor het decentraal bestuur. Om politieke ambtsdragers van de decentrale overheden en politieke partijen hierbij te ondersteunen heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) de bestaande wetgeving, regels en andere beschikbare informatie gebundeld in het Handboek integriteit. Het eerste exemplaar heeft de minister van BZK Hanke Bruins Slot overhandigd aan de burgemeester van Culemborg, Gerdo van Grootheest. Hij was voorzitter van de begeleidingscommissie onder wiens verantwoordelijkheid het Handboek tot stand is gekomen.
Minister Hanke Bruins Slot: ‘Een integer bestuur is iets waar we met z’n allen elke dag hard aan werken. Integriteit is een houding en een kwaliteit die je kunt blijven ontwikkelen, bijvoorbeeld door vaker in gesprek te gaan over het onderwerp. Dit handboek biedt daarbij een overzicht met verschillende ondersteunende instrumenten, die dit gesprek over integriteit in de praktijk kunnen stimuleren’.
Meer overzicht
De wens voor meer overzicht in bestaande regels, instrumenten en informatie kwam mede vanuit de praktijk. Door alle informatie samen te brengen, maakt dit handboek de regels en procedures over integriteit inzichtelijk en gemakkelijk vindbaar. Zo is nu op één plek informatie te vinden over de periode voorafgaand aan de benoeming van politieke ambtsdragers: de werving- en selectiefase waarin de screening plaatsvindt. Ook komen belangrijke integriteitsonderwerpen aan de orde waarvoor blijvend aandacht moet zijn: zoals belangenverstrengeling, verboden handelingen, nevenfuncties en aanbesteden. Verder is er een deel dat gaat over (de omgang met) integriteitsschendingen en de verschillende fasen en aspecten van integriteitsonderzoeken. In het handboek zijn ook modelgedragscodes en andere meer praktische hulpmiddelen opgenomen. Bijvoorbeeld zogenoemde dilemmakaarten waarmee bestuurders en ambtenaren het gesprek over integriteit kunnen aangaan.
Burgemeester Gerdo van Grootheest: “Een overheid waar je vertrouwen in hebt, bestaat uit politieke ambtsdragers waar je vertrouwen in hebt en die dus integer zijn. Goed dat het rijk nu voor de andere overheden alle praktische stappen die je kunt zetten handzaam op een rij heeft gezet. En ook waardevol dat de verschillende belangenverenigingen van de decentrale overheden in de klankbordgroep betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van het handboek.”
Actueel houden
Deze eerste versie van het handboek is tot stand gekomen in samenwerking met een begeleidingscommissie onder leiding van burgemeester Gerdo van Grootheest, vertegenwoordigers van beroeps- en belangenverenigingen van het decentraal bestuur en deskundigen uit de beroepspraktijk. Het handboek blijft actueel door geregeld aanpassingen door te voeren op basis van (beleids)ontwikkelingen en door nieuwe informatie op te nemen. Dat gebeurt altijd in samenwerking met betrokkenen uit de praktijk. Zo wordt het handboek van tijd tot tijd aangevuld met goede voorbeelden, tips en valkuilen uit de praktijk en blijft het onderwerp actueel.