Europese Unie (EU) neemt sancties aan tegen Syrische regime
Op 24 april 2023 heeft de Europese Unie (EU), ook op initiatief van Nederland, aanvullende sancties aangenomen tegen personen en organisaties van het Syrische regime. Het sanctiepakket richt zich tegen de grootschalige drugshandel van het regime, onderdrukking van de bevolking en de Syrische samenwerking met Rusland. Deze sancties hebben geen invloed op steun aan de Syrische bevolking, zoals de humanitaire hulp na de aardbevingen.
Bestaande sancties tegen Syrië
Al sinds 2011 zijn er sancties van kracht tegen Syrië, toen de bevolking massaal de straat op ging tegen president Assad. EU-sancties treffen personen en organisaties van het Syrische regime die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige onderdrukking van de Syrische bevolking. Voorbeelden zijn milities die massamoorden op burgers hebben gepleegd en officieren die chemische wapens hebben ingezet in woonwijken.
Ook zijn er sancties tegen zakenmensen die veel verdienen aan het aanhoudende Syrische conflict en de humanitaire crisis als gevolg hiervan. En er zijn sancties tegen bepaalde sectoren van de Syrische economie (zoals wapens, olie en repressiemiddelen) die het regime helpen bekostigen. Deze partijen en instanties staan het door de Verenigde Naties (VN) geleide vredesproces voor een politieke oplossing voor het conflict in Syrië in de weg.
De sancties tegen Syrië hebben tot doel het Syrische regime te hinderen geweld te gebruiken tegen de eigen bevolking. En om het regime aan te zetten tot politieke hervormingen die nodig zijn voor vrede. EU-sancties tegen Syrië staan hulpverlening aan de bevolking toe en de EU treft waar nodig extra maatregelen om deze hulp soepel te laten verlopen.
De EU neemt nu een extra sanctiepakket aan tegen personen en organisaties van het Syrische regime. Nederland heeft zich hiervoor binnen de EU sterk gemaakt. De sancties richten zich op de huidige verdienmodellen van het regime die bijdragen aan het in stand houden van het Syrische conflict. Het sanctiepakket bestaat uit drie onderdelen:
1. Sancties tegen verantwoordelijken productie en handel van Captagon (drugs)
Het Syrische regime heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot centrale speler in de illegale productie en handel in het middel Captagon (fenethylline). Familieleden van president Assad, onderdelen van het Syrische leger en aan het regime verbonden milities spelen een belangrijke rol in deze handel. De omvangrijke handel in Captagon bedreigt niet alleen de volksgezondheid in Syrië, maar ook de veiligheid en stabiliteit van omringende landen in het Midden-Oosten. Zelfs in Europa zijn scheepsladingen met de drug onderschept.
De grote winsten uit de Captagonhandel maken het mogelijk voor het Syrische regime om de schrijnende situatie in Syrië in stand te houden en niet naar een oplossing voor het conflict toe te werken.
90% van de Syrische bevolking leeft onder de armoedegrens. 70% is afhankelijk van (internationale) voedselhulp. De Syrische vluchtelingencrisis is een van de grootste in de recente geschiedenis. In plaats van te investeren in zijn bevolking in nood verrijkt het regime zichzelf met drugsgeld. Ook werkt het regime niet mee aan door de VN geleide pogingen om tot een politieke oplossing voor het conflict in Syrië te komen. Ondertussen blijft de situatie in Syrië verslechteren, waardoor het menselijk lijden en het aantal vluchtelingen nog altijd toeneemt. Om deze reden stelt de EU sancties in tegen verantwoordelijken voor de productie en handel in Captagon.
Wat is Captagon?Captagon is een zeer verslavende drug die in de meeste landen, ook in Nederland, is verboden. Captagon heeft de werkzame stof fenethylline en is een synthetische drug van het amfetamine-type. Langdurig gebruik en verslaving kunnen leiden tot verwarring, hallucinaties, beroertes, hoge bloeddruk en hartkloppingen. |
2. Sancties tegen verantwoordelijken voor mensenrechtenschendingen
De EU voert ook sancties in tegen verantwoordelijken voor de ernstige schendingen van mensenrechten door het Syrische regime. De Syrische president Assad is nooit opgehouden met het gewelddadig onderdrukken van de eigen bevolking; hij gaat hier tot op de dag van vandaag mee door. Diverse beruchte milities van het regime die hier verantwoordelijk voor zijn worden op de sanctielijst geplaatst. Momenteel proberen zij sancties te ontwijken door nieuwe namen aan te nemen en internationale contracten binnen te halen door zich voor te doen als private beveiligingsaanbieders.
De sancties treffen ook de recent geïdentificeerde verantwoordelijken voor de massamoord op burgers in Tadamon, een buitenwijk van Damascus, op 16 april 2013. Militaire officieren executeerden op systematische wijze tientallen mannen, vrouwen en kinderen en wierpen hen in een massagraf. De EU legt sancties op aan de daders en hun bazen: hooggeplaatste militairen van het Syrische regime.
3. Sancties vanwege economische deals met Rusland
Terwijl de Syrische bevolking onder vreselijke economische omstandigheden lijdt, sluist het regime kostbare grondstoffen door naar Rusland. Rusland heeft als bondgenoot van president Assad een grote voetafdruk in de Syrische economie. Deze voetafdruk neemt toe sinds Rusland het Syrische regime geholpen heeft aan de macht te blijven door grootschalige bombardementen uit te voeren op de Syrische burgerbevolking.
Syrië beschikt over grote hoeveelheden van de gewilde grondstof fosfaat, waarvan de handel in handen is van het regime. Het regime investeert deze middelen niet in de opbouw van het land, maar geeft Rusland steeds meer controle hierover. De economische deals van het regime met Rusland ontnemen Syriërs de kans om een leefbare toekomst op te bouwen in eigen land en spekken de Russische oorlogskas. Daarom zet de EU bedrijven die verantwoordelijk zijn voor het doorsluizen van Syrische grondstoffen naar Rusland op de sanctielijst.
Een krachtig signaal
Van de personen en organisaties die op de sanctielijst staan worden in de EU aanwezige tegoeden bevroren. Ook mogen personen en bedrijven in de EU geen zaken met hen doen. En personen op de sanctielijst mogen de EU niet inreizen. Met deze gerichte sancties geven de EU en haar lidstaten een duidelijke boodschap: schendingen van het internationale recht hebben gevolgen. Nederland en de EU blijven achter de Syrische bevolking staan. De EU is een van de grootste donoren van humanitaire hulp aan Syrië. Ook Nederland verleent al sinds de aanvang van het conflict veel humanitaire hulp aan Syrië, ook na de aardbeving van afgelopen februari. Nederland en de EU zullen zich blijven inzetten voor de Syrische bevolking.
