Flexibilisering van het ploeg- en omzetverbod in Natura 2000 gebieden
De Uitvoeringsregeling rechtstreekse betalingen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) wordt gewijzigd, zo is 13 mei 2020 gepubliceerd in de Staatscourant. In verband met verwachte liquiditeitsproblemen bij boeren door de coronacrisis, is ingezet op een voorschot op de directe inkomenssteun van het GLB, uit te betalen vanaf 1 juli. Onderdeel van de wijziging in de Uitvoeringsregeling betreft ook het mogelijk maken van het opheffen in uitzonderlijke situaties van het ploeg- en omzetverbod in Natura 2000-gebieden. Hiermee geeft minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit uitvoering aan de motie Geurts (Kamerstuk 26407, nr. 111).
Lidstaten moesten in het kader van het GLB in Natura 2000-gebieden ecologisch kwetsbaar blijvend grasland aanwijzen. Lidstaten mogen overigens ook buiten Natura 2000-gebieden ecologisch kwetsbaar blijvend grasland aanwijzen. Nederland heeft al het blijvend grasland in Natura 2000-gebieden aangewezen als ecologisch kwetsbaar. Voor landbouwers die aanspraak willen maken op de basis- en vergroeningspremie uit het GLB geldt in het kader van vergroeningseisen een ploeg- en omzetverbod voor ecologisch kwetsbaar blijvend grasland. Dit ploeg- en omzetverbod is onder meer bedoeld voor koolstofvastlegging. In overleg met provincies en de Europese Commissie wordt de aanwijzing van kwetsbaar blijvend grasland nu geflexibiliseerd om tegemoet te komen aan de behoeftes van provincies, agrariërs en natuurorganisaties. Voorwaarde is dat, ter compensatie, buiten Natura 2000 evenveel hectares blijvend grasland aangewezen worden als ecologisch kwetsbaar, met bijbehorend ploeg- en omzetverbod.
Aangezien de problematiek zich lokaal voordoet, is er gekozen voor een lokale maatschappelijke afweging: initiatiefnemers tot opheffing van het verbod kunnen zich tot provincies wenden met een verzoek, op basis van een ecologische toets of een passende beoordeling waaruit blijkt dat er geen negatieve effecten zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen en uiterlijke kenmerken van het gebied. De minister van LNV besluit uiteindelijk over de opheffing en aanwijzing van de kwalificatie van grasland als ecologisch kwetsbaar en zodanig het ploeg- en omzetverbod. Met deze aanpak wordt tegemoet gekomen aan de voorwaarden van de Europese Commissie en de behoeften van provincies, boeren en natuurorganisaties tot flexibilisering van het verbod, vooral met het oog op het mogelijk maken van landinrichtingsprojecten door middel van ruilverkaveling.