Najaarsnota 2024: begrotingstekort en overheidsschuld licht gedaald
Meerdere ministeries geven in 2024 minder geld uit dan eerder begroot. In totaal gaat het om € 3,2 miljard. Daarbij gaat het om € 2,1 miljard aan onderuitputting op de departementale begrotingen en € 1,2 miljard aan mee- en tegenvallers. De onderuitputting heeft verschillende oorzaken, zoals krapte op de arbeidsmarkt en minder uitgaven aan subsidies. De nieuwe raming van het begrotingssaldo (EMU-saldo) komt uit op -1,5% en die van de overheidsschuld op 43,9%. Dat staat in de in Najaarsnota (NJN) 2024 die minister Heinen van Financiën aan de Tweede Kamer aanbiedt.
Lagere uitgaven
De onderuitputting zit vooral bij de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (€ 552 miljoen) en Economische Zaken (€ 450 miljoen). Ook het ministerie van Financiën geeft minder geld uit dan eerder werd verwacht (€ 236 miljoen). Verder kent de begroting over 2024 ook een aantal mee- en tegenvallers van in totaal € 1,2 miljard. De grootste meevallers doen zich voor bij de EU-afdrachten (€ 676 miljoen) en de uitgaven aan asiel (€ 319 miljoen).
De lagere uitgaven passen bij de eerdere verwachting. Het kabinet hield eerder namelijk al rekening met € 8,5 miljard aan onderuitputting voor 2024. Hierdoor leiden de onderuitputting en de mee- en tegenvallers in de NJN niet tot een verbetering van het EMU-saldo. Bij het Financieel Jaarverslag Rijk (FJR) moet nog € 5,2 miljard worden ingevuld om volledig bij de verwachting van het kabinet aan te sluiten. Als dat niet zou gebeuren, leidt dit tot verslechtering van het saldo.
De inkomsten van de overheid zitten, met een afwijking van zo’n € 100 miljoen, nagenoeg op het begrote niveau.
Oekraïne
Het kabinet steunt Oekraïne. € 750 miljoen aan dit jaar niet uitgegeven middelen blijft beschikbaar en wordt doorgeschoven naar volgend jaar. Deze uitgaven konden dit jaar niet gedaan worden wegens de krappe defensiemarkt. Verder zorgde de lagere instroom van Oekraïense ontheemden in 2024 voor lagere opvangkosten. Het gaat in totaal om bijna € 800 miljoen. Deze lagere uitgaven leiden tot een verbetering van het EMU-saldo met +0,1%.
Tekort en schuld
De raming van het EMU-saldo voor 2024 komt uit op -1,5% van het bruto binnenlands product. Dat is een verbetering van 0,1% ten opzichte van de verwachting uit de Miljoenennota 2025. Ook de raming van de overheidsschuld in 2024 kent met 43,9% een verbetering van 0,3% ten opzichte van de raming uit de Miljoenennota 2025. De definitieve resultaten van het EMU-saldo en de overheidsschuld worden bekend bij het Financieel Jaarverslag van het Rijk. Deze wordt op de 3e woensdag van mei, Verantwoordingsdag, aangeboden aan de Tweede Kamer.