Organisatie Rijksoverheid
De Rijksoverheid bestaat uit ministeries, uitvoerende diensten (bijvoorbeeld de Belastingdienst), inspecties, de Hoge Colleges van Staat en adviescolleges.
Onderdelen van het Rijk
De Rijksoverheid of het Rijk bestaat uit verschillende onderdelen.
Ministeries, ministers en staatssecretarissen
Ministeries zijn verantwoordelijk voor een bepaald onderwerp, bijvoorbeeld het onderwijs of de landbouw.
De politieke leiding van de ministeries (ook wel departementen) ligt bij de ministers en staatssecretarissen. Zij zijn politiek verantwoordelijk voor het beleid en de regels die de ministeries maken. Er zijn ook ministers zonder eigen ministerie. Zij werken vanuit een departement, maar geven geen politieke leiding aan dat ministerie. Bijvoorbeeld de minister voor Natuur en Stikstof bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).
De ambtelijke leiding van een ministerie ligt bij de secretaris-generaal. Die is verantwoordelijk voor de organisatie en zorgt dat ambtenaren hun werk goed kunnen doen.
Rijksdiensten
Onder de verantwoordelijkheid van de ministeries vallen zo’n 160 organisaties. Bijvoorbeeld agentschappen en zelfstandige bestuursorganen. Denk aan Rijkswaterstaat of de Onderzoeksraad voor Veiligheid. De Rijksoverheid heeft ook verschillende inspectiediensten. Bijvoorbeeld de Onderwijsinspectie en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.
Hoge Colleges van Staat
Naast de ministeries en Rijksdiensten kent Nederland de Hoge Colleges van Staat. Dat zijn onafhankelijke en zelfstandige organisaties, die de Rijksoverheid controleren of adviseren:
- Eerste en Tweede Kamer (het parlement);
- Algemene Rekenkamer;
- Raad van State;
- Nationale Ombudsman;
- Kanselarij der Nederlandse orden.
Adviescolleges
Adviescolleges adviseren de regering over wetten en regels. Of over het beleid. De Cyber Security Raad bijvoorbeeld adviseert over de digitale veiligheid in Nederland.