Asbestbeleid voor minder gezondheidsrisico’s

Mensen kunnen ziek worden na inademen asbestvezels

Asbest is een kankerverwekkende stof. Mensen kunnen ziek worden als zij asbestvezels inademen. Als iemand langer en aan meer asbestvezels wordt blootgesteld, neemt de kans op ziek worden toe. De Gezondheidsraad heeft een advies uitgebracht over welke concentraties vezels in de lucht nog als risico kunnen worden geaccepteerd. Het blijkt dat asbest gevaarlijker is dan eerder werd gedacht, want het advies van de Gezondheidsraad leidt tot veel lagere normen.

Gezondheidsklachten kunnen na tientallen jaren ontstaan

Het kan tientallen jaren duren voor er gezondheidsklachten zijn. Maar het kan uiteindelijk kanker in longvlies of buikvlies (mesothelioom) longkanker, stoflongen (asbestose), strottenhoofdkanker en eierstokkanker veroorzaken. Daarom is het gebruik van asbest in nieuwe producten sinds 1993 verboden. Asbestslachtoffers kunnen bij het Rijk een financiële tegemoetkoming aanvragen.

Veel bronnen van asbestvezels aangepakt

Asbest werd op grote schaal en in veel toepassingen gebruikt vanaf de Tweede Wereldoorlog tot 1993. Asbest had een aantal voordelen. Het was goedkoop, slijtvast en bestand tegen hoge temperaturen.

In het verleden zijn al belangrijke bronnen van asbestvezels in het milieu aangepakt. Vooral de aanpak van asbesthoudende remvoeringen en asbestwegen waren belangrijk om het aantal vezels in de lucht te verminderen. Toch is de gemiddelde concentratie in Nederland nog altijd een stuk hoger dan de waarde die de Gezondheidsraad als acceptabel risico adviseert.

Asbestdaken nu grootste bron van asbestvezels

Asbestdaken zijn de grootste nu nog resterende bron van asbestvezels in het milieu. Momenteel is er in Nederland naar schatting nog 80 miljoen m² aan asbestdaken. Asbestdaken raken na verloop van tijd aangetast en beschadigd door weer en wind. Daardoor komen steeds meer asbestvezels vrij. Deze komen in de lucht terecht en spoelen via het regenwater van het dak. Via tuin of erf worden de vezels mee naar binnen gelopen.

Bij calamiteiten zoals brand kan een groot deel van de omgeving vervuild raken met asbest en zijn de opruimingskosten hoog. Deze kosten zijn niet altijd volledig verzekerd. Het inademen van asbestvezels kan ernstige gevolgen hebben voor iemands gezondheid. De Versnellingsaanpak asbestdakensanering van de overheid is gericht op het aanmoedigen en mogelijk maken van het vrijwillig saneren van asbestdaken.

Asbest is lastig te herkennen

Asbest kan op onverwachte plekken zitten. En het is voor iemand die weinig verstand heeft van asbest meestal niet mogelijk om asbest te herkennen. Het verwijderen van asbest bij een verbouwing is strafbaar. Ook als het per ongeluk gaat. Iemand stelt zichzelf en de omgeving bloot aan mogelijk zeer hoge concentraties asbest. Ook blijft het huis van binnen besmet met asbest.

Laat een asbestinventarisatie doen

Het is verstandig om een asbestinventarisatie te laten doen door een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf. Daarmee wordt duidelijk of er asbest aanwezig is. Het asbestinventarisatiebedrijf geeft advies of het kan blijven zitten of beter kan worden gesaneerd. De aankoop van een huis of een verbouwing is een goed moment voor een asbestinventarisatie. Hiermee voorkomen kopers of bewoners van een huis een confrontatie met hoge kosten en ernstige gezondheidsrisico’s.

Asbest zelf verwijderen of laten doen

Huiseigenaren mogen asbestmaterialen zelf weghalen als ze zich aan de voorwaarden houden. Meestal moet een gecertificeerd asbestbedrijf worden ingeschakeld.

Fonds voor verwijderen van asbestdaken

Er zijn nog veel asbestdaken in Nederland. Deze zijn oud en raken steeds verder aangetast en beschadigd. Om particuliere dakeigenaren te helpen bij de sanering van hun asbestdak is er een fonds dat leningen verstrekt. Geïnteresseerde provincies en gemeenten nemen via de Stichting Volkshuisvesting NL deel aan dit fonds.

Particuliere dakeigenaren kunnen bij dit fonds een lening afsluiten voor het saneren van een asbestdak. Daarmee betalen zij de kosten van de verwijdering van een asbestdak. Maar ook de kosten voor een nieuw dak. Dit kan in combinatie met verduurzamingsmaatregelen zoals zonnepanelen en isolatie. Ook asbestgevels vallen binnen het bereik van het fonds. Net zoals de sanering van vervuilde grond door asbest van het dak of gevel.