Kabinet neemt maatregelen tegen vol elektriciteitsnet
In een groot deel van Nederland is het elektriciteitsnet zo goed als vol (netcongestie). Dit komt omdat de vraag naar en het aanbod van elektriciteit sneller groeien dan de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Het kabinet neemt maatregelen om het net sneller uit te breiden en slimmer te gebruiken. Onder andere zodat huishoudens en bedrijven ook de komende jaren zoveel mogelijk verder kunnen verduurzamen.
Gebruik van stroomnet explosief gegroeid
De grenzen van het elektriciteitsnet komen steeds sneller in zicht. In grote delen van het land is het net zo vol dat er de komende jaren geen nieuwe bedrijven aangesloten kunnen worden. Dit komt omdat de vraag naar en het aanbod van elektriciteit de afgelopen jaren explosief is gegroeid. En het elektriciteitsnet is niet even hard mee gegroeid.
Bedrijven stappen over van fossiele brandstof op (groene) stroom. En huishoudens installeren bijvoorbeeld zonnepanelen, warmtepompen en laadpalen voor elektrische auto’s. Vooral bedrijven die veel stroom gebruiken en een nieuwe of zwaardere aansluiting willen, komen hierdoor op een wachtlijst.
Om te garanderen dat er in de komende jaren voor huishoudens en woningbouw voldoende ruimte op het elektriciteitsnet blijft, zijn maatregelen noodzakelijk. Dit geldt voor heel Nederland, maar op de korte termijn vooral voor de provincies Utrecht en Gelderland en de Flevopolder. Zonder deze maatregelen kan het gebeuren dat het stroomnet te vol wordt. Wat leidt tot risico’s op stroomuitval. De netbeheerders onderzoeken per regio welke (extra) maatregelen nodig zijn om te zorgen dat het elektriciteitsnet betrouwbaar blijft.
Maatregelen om netcongestie tegen te gaan
De overheid vindt het belangrijk dat huishoudens en bedrijven ook de komende jaren verder kunnen verduurzamen. En dat het gebruik van het stroomnet niet in gevaar komt. Samen met netbeheerders wordt gezocht naar mogelijkheden om een vol stroomnet tegen te gaan. Dit wil de overheid op verschillende manieren voor elkaar krijgen:
Het stroomnet sneller uitbreiden
Netbeheerders investeren fors om het net te komende jaren uit te breiden. De uitgaven hiervoor lopen op naar € 8 miljard per jaar vanaf 2025. De overheid zorgt ervoor dat er grond beschikbaar is om het stroomnet uit te breiden. En wil sneller vergunningen verlenen aan projecten waarmee het stroomnet wordt vergroot.
Tijdelijke maatregelen om ruimte op het stroomnet te houden
Sommige problemen op het stroomnet kunnen verminderd worden met een tijdelijke oplossing.
Extra elektriciteitsinstallaties, zoals batterijen, kunnen helpen bij piekmomenten. Als er regionaal meer vraag is naar elektriciteit dan aanbod. Sommige pieken in de vraag naar elektriciteit duren te lang om alleen met batterijen op te vangen. Dan is een gasgenerator ook een optie om tijdelijk en alleen op piekmomenten in te zetten. Hierdoor blijft er energie beschikbaar om structurele verduurzaming door te laten gaan.
De netbeheerders onderzoeken daarnaast de mogelijkheid om het stroomnet tijdelijk zwaarder te gebruiken. En wat de risico’s hiervan zijn. Dit zorgt voor meer ruimte op het stroomnet totdat het net is uitgebreid.
Slimmer benutten van het elektriciteitsnet
Drukte op het laagspanningsnet doet zich niet altijd voor, maar vooral op piekmomenten. Zoals tussen 16 en 21 uur. Het helpt als huishoudens dan minder elektriciteit gebruiken. Om ook op de andere netten meer ruimte te creëren op het stroomnet, maken netbeheerders afspraken met bedrijven die veel stroom gebruiken. Deze houden in dat zij op piekmomenten minder stroom mogen gebruiken. De netbeheerder vergoedt bedrijven hiervoor. Ook kan het voor bedrijven verplicht worden.
Vraag en aanbod beter op elkaar afstemmen
Er komt € 166 miljoen vrij om zogeheten energiehubs te stimuleren. Bij zo’n energiehub stemmen bedrijven die bij elkaar in de buurt zitten hun vraag en aanbod van energie met elkaar af. Hierdoor is er minder ruimte op het stroomnet nodig. Ook kunnen bedrijven vanaf 2024 de hoeveel beschikbare stroom met elkaar delen via groepscontracten. Zo kan een bedrijf stroom gebruiken die een ander bedrijf op dat moment niet nodig heeft.
Slim laden en verduurzamen van woningen
Een hybride warmtepomp in plaats van een volledig elektrische warmtepomp kan de druk op het stroomnet verminderen. Omdat de hybride versie minder stroom gebruikt en gemiddeld 60% gas bespaart. Wie een volledig elektrische warmtepomp wil, krijgt het advies om eerst te checken of er voldoende ruimte is op het stroomnet.
Flexibel laden van elektrische auto’s wordt een vast onderdeel van de contracten die de overheid hierover maakt met gemeenten. Ook kan een deel van de laadpalen op piekmomenten de laadsnelheid aanpassen aan de beschikbare ruimte op het stroomnet. En kunnen accu’s dienen als tijdelijke opslag van energie. Eigenaren van elektrische auto’s moeten wel altijd hun auto kunnen opladen als dat direct nodig is.