Aanpak blauwtongvirus

Besmettingen met blauwtong

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt het aantal besmettingen met blauwtong bij. In 2025 zijn er tot nu toe geen besmettingen gemeld. Er is ook een overzicht van het aantal besmettingen in 2024.

Verspreiding van blauwtong

De overheid houdt samen met de veehouderij bij hoe blauwtong zich verspreidt en of er nieuwe varianten van de ziekte bij komen. Daarvoor is Nederland verdeeld in 20 regio’s. Regionale dierenartsenpraktijken nemen bij zieke dieren bloedmonsters af om te zien of een dier blauwtong heeft. En zo ja, welke variant. (Bijvoorbeeld serotype BTV-3 of BTV-12.) 

Veehouders hoeven zelf geen dieren met ziekteverschijnselen meer te laten testen. Zij kunnen wel op eigen kosten dieren laten onderzoeken.

Op de website van de Gezondheidsdienst voor Dieren staat meer informatie over het monitoren van de ziekte.

Meldplicht blauwtong

De overheid wil zicht houden op hoeveel schapen, koeien en ander vee besmet zijn. En waar die dieren zich bevinden. Daarom is er een meldplicht voor veehouders en dierenartsen. Zij moeten het melden als ze vermoeden dat een dier een variant van blauwtong heeft.

Op de website van de NVWA staat hoe veehouders en dierenartsen een dier met blauwtong kunnen melden.

Krijgen dieren die gevaccineerd zijn toch verschijnselen van blauwtong, dan kunnen veehouders dat melden bij het Bureau Diergeneesmiddelen.

Tegengaan van het blauwtongvirus

Het voorkomen dat schapen en andere herkauwers ziek worden is bij het blauwtongvirus heel lastig. Herkauwers brengen de ziekte niet direct op elkaar over. Vaccinatie tegen blauwtong helpt de dieren te beschermen tegen een infectie. Daarnaast zorgen verschillende factoren voor een kleinere kans op infectie. De Gezondheidsdienst voor Dieren biedt een overzicht van onderzoeken en publicaties naar deze factoren.

Vaccinatie tegen blauwtong

Sinds het voorjaar van 2025 zijn 3 vaccins tegen het blauwtongvirus serotype 3 (BTV-3) toegestaan. Dat is besloten na een positief advies van het Bureau Diergeneesmiddelen van het agentschap College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (aCBG) en de Commissie toelating diergeneesmiddelen (Ctd). Deze vaccins werken alleen tegen BTV-3. Er is in de EU nog geen vaccin beschikbaar tegen BTV-12.

Door vaccinatie daalt het aantal besmettingen met het blauwtongvirus. En heeft het virus minder impact op dieren en veehouders. Vaccinatie tegen blauwtong is in Nederland niet verplicht. Veehouders mogen zelf bepalen of zij dit willen. Veehouders kunnen met hun dierenartsen een passend vaccinatieplan maken.

Strengere eisen voor export

Door de uitbraak van het blauwtongvirus krijgen Nederlandse bedrijven te maken met exportbeperkingen. Dieren of dierproducten, zoals sperma of embryo’s, die het land uit gaan, moeten voldoen aan verschillende voorwaarden. Zo moeten de dieren voor export getest worden op blauwtong. Dat geldt voor schapen, maar ook voor andere herkauwers, zoals runderen of geiten. De situatie in andere EU-lidstaten bepaalt onder andere wat de voorwaarden zijn. De NVWA biedt meer informatie over deze voorwaarden.

Financiële gevolgen voor ondernemers

Ondernemers die te maken krijgen met blauwtong op hun bedrijf, krijgen niet alleen te maken met emotionele, maar ook met financiële gevolgen. Ondernemers moeten deze kosten zelf dragen. Dierziekten zoals blauwtong zijn onderdeel van het bedrijfsrisico.