Economische situatie
2023 was een onrustig en lastig jaar. De inflatie was hoog en de rente steeg. De economische groei in Nederland viel vrijwel stil. Toch bleef de werkloosheid laag en stegen de lonen. De koopkracht daalde in het begin van 2023. Maar verbeterde in de tweede helft van het jaar weer.
Economische groei viel vrijwel stil
Vergeleken met 2022 groeide de Nederlandse economie licht met 0,1%. In de eerste 3 kwartalen kromp het bruto binnenlands product (bbp), in het laatste kwartaal groeide het bbp weer.
Ontwikkeling bruto binnenlands product (bbp)
| Ontwikkeling bruto binnenlands product (bbp) | |
|---|---|
| 2017 | 2,90% |
| 2018 | 2,60% |
| 2019 | 1,70% |
| 2020 | -3,80% |
| 2021 | 5,00% |
| 2022 | 4,50% |
| 2023 | 0,10% |
Werkloosheid stabiel laag
In 2023 bleef de werkloosheid op een historisch laag niveau: ongeveer 3,5% van de beroepsbevolking had geen werk. Dit zorgde voor spanning op de arbeidsmarkt. Ondanks een lichte daling in het aantal vacatures, bleef het voor werkgevers lastig om genoeg personeel te vinden.
Ontwikkeling werkloosheid
| Ontwikkeling werkloosheidspercentage per kwartaal (2018-2024) | |
|---|---|
| 2018 | 5,4 |
| 4,9 | |
| 4,6 | |
| 4,6 | |
| 2019 | 4,7 |
| 4,4 | |
| 4,3 | |
| 4,3 | |
| 2020 | 4,3 |
| 4,8 | |
| 5,3 | |
| 5 | |
| 2021 | 4,8 |
| 4,3 | |
| 4 | |
| 3,7 | |
| 2022 | 3,6 |
| 3,3 | |
| 3,7 | |
| 3,5 | |
| 2023 | 3,7 |
| 3,4 | |
| 3,6 | |
| 3,4 | |
| 2024 |
Lonen omhoog
Door de hoge inflatie en de krappe arbeidsmarkt gingen de lonen in 2023 langzaam omhoog. Voor het eerst sinds eind 2021 was er een loonstijging van 2,9%, vergeleken met een jaar eerder.
Ontwikkeling inflatie
| Ontwikkeling inflatie per maand (2018-2024) | |
|---|---|
| 2018 | 1,50% |
| 1,20% | |
| 1,00% | |
| 1,10% | |
| 1,70% | |
| 1,70% | |
| 2,10% | |
| 2,10% | |
| 1,90% | |
| 2,10% | |
| 2,00% | |
| 2,00% | |
| 2019 | 2,50% |
| 2,60% | |
| 2,80% | |
| 2,90% | |
| 2,40% | |
| 2,70% | |
| 2,50% | |
| 2,80% | |
| 2,60% | |
| 2,70% | |
| 2,60% | |
| 2,70% | |
| 2020 | 1,80% |
| 1,60% | |
| 1,40% | |
| 1,20% | |
| 1,20% | |
| 1,60% | |
| 1,70% | |
| 0,70% | |
| 1,10% | |
| 1,20% | |
| 0,80% | |
| 1,00% | |
| 2021 | 1,60% |
| 1,80% | |
| 1,90% | |
| 1,90% | |
| 2,10% | |
| 2,00% | |
| 1,40% | |
| 2,40% | |
| 2,70% | |
| 3,40% | |
| 5,20% | |
| 5,70% | |
| 2022 | 6,40% |
| 6,20% | |
| 9,70% | |
| 9,60% | |
| 8,80% | |
| 8,60% | |
| 10,30% | |
| 12,00% | |
| 14,50% | |
| 14,30% | |
| 9,90% | |
| 9,60% | |
| 2023 | 7,60% |
| 8% | |
| 4,40% | |
| 5,20% | |
| 6,10% | |
| 5,70% | |
| 4,60% | |
| 3% | |
| 0,20% | |
| -0,40% | |
| 1,60% | |
| 1,20% | |
| 2024 |
Ontwikkeling lonen
| Ontwikkeling loon per kwartaal (2018-2024) | |
|---|---|
| 2018 | 1,80% |
| 1,80% | |
| 2,10% | |
| 2,20% | |
| 2019 | 2,30% |
| 2,60% | |
| 2,70% | |
| 2,80% | |
| 2020 | 3% |
| 2,80% | |
| 3% | |
| 2,80% | |
| 2021 | 2,20% |
| 2,20% | |
| 1,90% | |
| 1,99% | |
| 2022 | 2,70% |
| 3% | |
| 3,50% | |
| 3,70% | |
| 2023 | 5,50% |
| 5,70% | |
| 6,30% | |
| 6,90% | |
| 2024 |
Stijging armoede voorkomen
De oorlog in Oekraïne leidde tot hoge energieprijzen. En de inflatie ging omhoog. Hierdoor daalde de koopkracht van een gemiddeld huishouden in 2023 met 0,8%.
Kwetsbare huishoudens werden hierdoor het hardst geraakt. Het kabinet nam maatregelen om een stijging van armoede te voorkomen. Bijvoorbeeld door het minimumloon te verhogen. En een tijdelijk prijsplafond voor energie in te stellen.